Xilli ay sii xoogeysanayaan xiisadaha siyaasadeed ee ka jira geeska Afrika ee udhaxeeya cadowga jinsiyadaha kala duwan leh ayay dowladda xabashida Itoobiya weli ku adkeysanaysaa in ciidamadeedu kasii mid ahaadaan howlgalka soo duulayaasha Afrikaanta ee Soomaaliya.
Abiy Axmed oo ah R/wasaaraha Xabashida ayaa sheegay in ciidamada ugu badan ee shisheeyaha looga laayay soomaaliya ay yihiin kuwa Itoobiya, isagoo magaalada Addis Ababa kula hadlayay siyaasiyiin xabashi ah ayuu sheegay in ciidamo kumanaan ah ay ku waayeen soomaaliya.
“Ciidamada ugu badan ee lagu dilay soomaaliya waa ciidamadeena Itoobiya waxaa ladilay iyagoo difaacaya dowladda soomaaliya ee hadda oranaysa iska baxa taasina ma ahan wax suuragal ah” ayuu yiri Abiy Axmed oo muujinaya damaciisa fog ee sii haysashada dhulka soomaaliya.
Hoggaamiyaha Xabashida oo umuuqda in ciidamada itoobiya ee xoogga ku jooga Soomaaliya ay dalka ujoogaan fulinta masaalixda gummeysi ee Itoobiya ayaa carrabka ku adkeeyay in hadafkooda ah in ay gaaraan badda cas ay uhureen kumanaan askari isagoo iska dhega tirayay hadaaqa kasoo yeeray kooxda ridada ee ah in howlgalka cusub ee kufaarta afrikaanta laga reebayo ciidamada itoobiya.
Marwalba oo ay madaxda xabashidu ka hadlayaan arrimaha ku saabsan masiirka ciidamadoodu ku sugan soomaaliya waxay ku andacoodaan in ay xaqiijinayaan himilooyinkooda ah qabsashada badda Soomaaliya.
ku dhowaad 40-kun oo askar itoobiyaan ah ayaa duullaan ku jooga gobollo dhaca Koonfurta iyo bartamaha soomaaliya waxayna ciidamadan geystaan gabood fallo ka dhan ah shacabka soomaaliyeed.
Weerarkii ugu dhiig daadashada badnaa ee ciidamada Itoobiya lagu laayay ayaa sanaddii lasoo dhaafay ka dhacay deegaanka Booco Banaaneey ee wilaayada Bakool halkaas oo lagu dilay ku dhowaad 300 oo saliibiyiin xabashi ah.
Xasan Gurguurte iyo kooxdiisa ayaa ahaa kuwa ciidamada Itoobiyaan kusoo hoggaamiyah soomaaliya iyagoo ku sheegaya ciidamo nabad ilaaluyaal ah iyaga ayaana umadda ugummeeyay balse markii ay dhowaan is khilaafeen Abiy Axmed ayay sheegeen in iyagu ay bad siinayaan oo aysan ogoleyn in dhanka Muuse Biixi loosoo maro.
Tan iyo markii uu Abiy Axmed Muuse Biixi lasaxiixday heshiiskii xaaraanta ahaa ee lagusiiyay qeyb kamid ah badda Soomaaliya ayuu fagaarayaasha lagu gorfeeyo siyaasadda ka sheegayay in ciidamadiisi lagu laayay soomaaliya ay udhimanayeen qabsashadda badda soomaaliya arrinkaas oo yaqiin ka dhigaya xaqnimada jihaadka ay mujaahidiinta alshabaab kula jiraan gaalada dalka kusoo duushay kuwaas oo doonaya in ay qabsadaan dhulalka muslimiinta ayna baabi’iyaan jiritaanka umadda.
Itoobiya oo ah cadowga soo jireenka ee ay leeyihiin muslimiinta geeska afrika ayaa soomaalida gummeysanaysa iyadoo kaashanaysa dabadhilif murtadiin ah kuwaas oo diirka soomaali ka ah.
